"Rẽ trái" và bước vào CLB 1.000 tỷ

Thách thức cho “người được chọn” Những ngày hè năm 2007, cả Viettel Post rộn ràng với 2 sự kiện: thi tuyển nhân sự cho bộ máy lãnh đạo và tổ chức kỷ niệm 10 năm thành lập Viettel Post. Đại tá Lương Ngọc Hải, giám đốc điều hành Viettel Post Lúc đó, Lương Ngọc Hải là Phó giám đốc Công ty Truyền dẫn, kiêm Giám đốc Khu vực 1 (giờ là Tổng công ty màng lưới Viettel). Viettel Post và Công ty Truyền dẫn dùng chung một địa điểm, nhưng anh Hải không thuộc đối tượng được thi. Một ngày, anh Nguyễn Thanh Nam, Giám đốc Công ty Truyền dẫn mở cửa bước vào nói với anh: “Tôi vừa họp trên Tổng công ty (nay là Tập đoàn Viettel) về, Đảng ủy Tổng công ty đã chuẩn y việc điều anh qua Viettel Post làm Giám đốc”. Nghe vậy, Lương Ngọc Hải rất ngỡ ngàng, trước hết bởi anh hoạt động chủ yếu ở môi trường công nghệ thông báo, trong khi Viettel Post là ngành cung cấp dịch vụ. Lật đật lên gặp anh Dương Văn Tính, bí thơ Đảng ủy để hỏi và biết, quyết định đã được Đảng ủy duyệt. Với tinh thần của người lính, anh chấp hành, tuy nhiên cũng chưa tin mình có hoàn tất tốt không, nên đề nghị: “Cho em 3 tháng, nếu không thích hợp, em xin trả lại Tổng công ty”. Những ngày mới tiếp quản Viettel Post, thực thế còn khó khăn hơn những gì anh biết. Sờ soạng bộ máy lãnh đạo được thay mới, trong đó, nhiều người không thạo chuyên môn bưu chính. Tình hình kinh doanh khá bết bát, khi doanh thu lẹt đẹt, quản lý tài chính xì xằng, rắc rối. Nhưng đáng sợ hơn là tâm lý người lao động không ổn định. Hồi đó, Viettel có chế độ thưởng chung cho sờ soạng nhân viên. Khoản thưởng này có khi bằng lương cả năm của lao động Viettel Post, nên họ có tâm lý đợi, ỷ lại vào Tập đoàn. Nhưng sau năm 2007, Viettel “cai sữa” với phương châm “tự làm tự ăn”. Người bưu chính bị hẫng, nên sinh ra nản. Đã thế, một số cán bộ của Viettel Post đã bỏ việc để ra ngoài lập công ty, “cướp khách” dưới Danh nghĩa “sân sau” của Viettel Post… Vực dậy một doanh nghiệp như vậy quả là thách thức chưa từng có đối với anh. Cuộc thay máu đầu tiên Việc đầu tiên anh làm là dành hẳn một tháng để… học việc bưu chính. Anh tìm hiểu kỹ những công đoạn, quy trình từ việc nhận một bưu phẩm, viết phiếu gửi, điều hành và chuyển vận… Trong một tháng tìm hiểu, anh nhận ra hai điều: phải công nghệ hóa nghiệp vụ và tăng doanh thu bằng dịch vụ phi bưu chính. Ứng dụng công nghệ thông tin là cách độc nhất vô nhị để tăng năng suất và cần phải làm ngay, làm gấp, làm quyết liệt. Chiến dịch tự động hóa, ứng dụng công nghệ thông tin cho toàn Viettel Post do anh Hải đề xướng đã tức thì vấp phải phản ứng kịch liệt của nhân viên. Hàng chục năm nay họ đã quen làm thủ công, nay phải tập gõ tập nhập dữ liệu vào hệ thống. Ngày trước, công việc đến 8 giờ tối đã xong, thì nay phải 10, 11 giờ mới được về, chưa kể làm sai, bỏ sót bị trừ lương. Nhân viên coi đó là bị bắt làm việc thêm giờ, bị phạt thì nghĩ rằng, Công ty tìm cách cắt giảm lương của họ… Ban giám đốc kiên trì vừa thuyết phục, vừa giữ nguyên “quân lệnh”: “Sau 6 tháng, nếu không sử dụng được máy tính nhập số liệu vào phần mềm thì cho nghỉ”. Phản ứng lên đến đỉnh điểm khi anh bị chính nhân viên của mình kiện lên Tập đoàn. Ban lãnh đạo Tập đoàn mới nghe xong khá giận dữ, thậm chí đòi cách chức anh. “Ông làm gì mà để người lao động kiện lên đến tận Tập đoàn”. Nhưng anh chỉ nói một câu: “Các anh cứ soát, nếu sai, tôi xin chịu bổn phận và từ nhiệm ngay thức thì”. Tất nhiên, chỉ vài ngày sau, mọi việc đã rõ ràng. Nhưng sự việc này đã chạm vào lòng tự ái của anh, nó đã biến thành động lực để anh củng cố kiên tâm bám trụ tại Viettel Post. “Chính vì người bưu chính kích động lòng tự ái của tôi, nên tôi quyết ở lại Viettel Post. Nếu là người khác, chắc họ dùng cái hạn ‘3 tháng không xong trả lại ghế’ để chạy trốn khỏi Viettel Post rồi”, anh Hải cười tâm can. Sự kiên trì và kiên tâm của lãnh đạo và tập thể cán bộ, nhân viên bưu chính đã được đền đáp. Đến hiện nay, từ người bưu tá cho đến các bộ phận kho bãi không chỉ dùng thạo, mà còn yêu, thậm chí “nghiền” máy tính và các thiết bị phụ trợ. Mỗi khi có tính năng mới, không cần đốc thúc, anh em đều phấn khởi bảo ban nhau sử dụng rất nhanh. Thành tựu chung cục là năng suất cần lao tăng đột biến. Trước đây, mỗi ngày Công ty xử lý 4.000 – 5.000 bưu phẩm, thì nay riêng ca đêm của Tổ thư cũng xử lý hơn 20.000 bưu phẩm/ngày. Trong một lần đi thực tại tại trọng điểm khai hoang Khu vực I, chứng kiến cảnh anh em hì hục tải những bưu phẩm rất lớn từ xe vào văn phòng để quét mã vạch, rồi lại vận tải ra xe tốn rất nhiều thời gian và công sức, anh thấy không ổn. Lại hôm mai mày mò tìm hiểu và biết trên thị trường đã có thiết bị quét mã vạch không dây, cho phép người sử dụng có thể quét mã vạch trong bán kính 100 m. Vậy là khó khăn dần dần được khắc phục. Viettel Post bóc, doanh thu tăng vọt, người bưu chính của Viettel Post cũng đã có cuộc lột xác, 100% bưu tá dùng máy tính. Ứng dụng công nghệ thông báo đã phủ hơn 80% công đoạn làm việc và mang lại doanh thu gấp 10 lần thời kỳ lao động thuộc cấp. Thay đổi cách nghĩ, cách làm để tồn tại Người Viettel có một triết lý rất hay: “Cái độc nhất không Thay đổi là sự đổi thay”. Với những người thuộc “thế hệ thực hiện vàng” các chiến lược của Tập đoàn như anh Hải thì triết lý không chỉ là lý thuyết, nó thực sự có ích. Một bài toán nan giải mà anh phải giải bằng được là tăng doanh thu cho bưu chính. Trong suy nghĩ của cán bộ lãnh đạo và viên chức Viettel Post, chỉ có một nguồn doanh thu độc nhất vô nhị là thu phí từ dịch vụ chuyển phát. Nhưng Lương Ngọc Hải cho rằng, khách hàng mới chính là nguồn tài nguyên quan yếu nhất và họ sẽ là đối tượng mang lại doanh thu cho Viettel Post. Do vậy, thay vì chỉ mang thư, bưu phẩm, nay người bưu chính phải “mang đến tận tay khách hàng những gì họ cần” và coi đó là nhiệm vụ của người làm bưu chính. Với “cách làm ngược” này, phần lớn doanh thu của Viettel Post không từ chuyển thư, mà từ dịch vụ “phi bưu chính”. Không chỉ là những tờ báo, lá thư, những gói hàng, mà còn là tấm vé phi cơ, những vật dụng văn phòng phẩm, những chiếc thẻ cào, lọ mực in… Chính những giá trị gia tăng ấy đã tạo ra cho cán bộ của Viettel Post một mảnh đất bát ngát để cày xới. Người mở ra cánh cửa cho Viettel Post bước ra cánh đồng đó chính là anh Hải. Một điều khá kỳ lạ về mối lương duyên giữa anh với Viettel Post là từ khi anh về làm Tổng giám đốc, thì Viettel Post trở nên “phòng thí nghiệm” của Viettel. Nói là “phòng thí nghiệm” bởi lẽ, đây là đơn vị trước tiên tiến hành cổ phần hóa của Viettel; là đơn vị trước tiên vận dụng toàn diện, sâu rộng công nghệ thông tin vào hoạt động sinh sản, kinh dinh và quản lý; là đơn vị đầu tiên của Tập đoàn thử nghiệm bầu Bí thư trực tiếp tại Đại hội… Và điều đáng nói hơn, tất thảy các “thí nghiệm” đó đều thành công rực rỡ. Như vậy, Tập đoàn đã gửi niềm tin đúng người và chọn đúng chỗ để thể nghiệm những chiến lược của Tập đoàn. Hỏi anh sau 6 năm làm Tổng giám đốc Viettel Post anh bằng lòng nhất về mình ở điểm gì, câu giải đáp không phải là việc đưa doanh thu của Viettel Post từ chưa đầy 100 tỷ đồng/năm lên gấp 10 lần, đạt 1.000 tỷ đồng/năm, càng không phải là việc biến Viettel Post trở thành công ty bưu chính có ứng dụng công nghệ hiệu quả, sâu rộng nhất Việt Nam, mà chính là việc “làm cho gần 1.300 cán bộ, viên chức Viettel Post tự lực, tự cường, tự tín vào chính bản thân và tự hào với những Thành quả mà họ đã đạt được”. Hiện tại, người Viettel Post đã không còn là người Viettel Post của 6 năm về trước. Đích của Lương Ngọc Hải cũng không phải là vực dậy, cứu sống Viettel Post, mà anh phải thực hành một nhiệm vụ mới, đó là đưa Viettel Post chiếm lĩnh thị trường Việt Nam, vươn rộng, vươn xa ra khoảng 30 nước trên thế giới, đạt doanh thu 100 triệu USD vào năm 2015. Trò chuyện với anh, Đại tá Lương Ngọc Hải không nhận mình là thương lái, mà chỉ là người lính trên chiến trường kinh tế, là một “người Viettel” bằng lòng mọi gian khổ, thử thách và cả thất bại để hoàn thành nhiệm vụ. Chân dung Đại tá Lương Ngọc Hải Sinh ngày 18/6/1966 Quê quán: Đô Lương, Nghệ An Năm 1986: tốt nghiệp Học viện Phòng không – Không quân Năm 1996: tốt nghiệp Đại học Bách khoa Năm 2010: MBA Trường đại học Grigg (Mỹ) Năm 1986: được giữ lại Học viện Phòng không – Không quân làm cán bộ quản lý học viên. Năm 2002: Trưởng ban điều hành Dự án Đường trục Cáp quang 1B Năm 2005: Phó giám đốc Công ty Truyền dẫn, kiêm Giám đốc Khu vực 1 (nay là Tổng công ty Mạng lưới Viettel). Năm 2007 đến nay: Tổng giám đốc Viettel Post. Hữu Tuấn Cung cấp dịch vụ chữ ký số Viettel CA