Cựu viên chức CIA nói trên là Edward Snowden, người mới đây tiết lậu với báo chí rằng Cơ quan an ninh nhà nước Mỹ (NSA) đã bí ẩn thu thập bảng kê điện thoại của hàng triệu người, bao gồm số điện thoại, thời kì, tháng ngày và địa điểm đàm thoại. Chưa hết, trong một chương trình có tên Prism được tiến hành từ năm 2007, NSA còn can thiệp trực tiếp vào các tập đoàn Internet hàng đầu như Yahoo, Facebook, Google… để theo dõi email, nói chuyện trên mạng và các giao thông khác của người dùng. Đối tượng bị theo dõi cốt là người nước ngoài.
tức thì dư luận Mỹ và nhiều nước khác đã lên tiếng phản đối chương trình nghe lén của chính phủ Mỹ. Theo họ, việc này là vi phạm hiến pháp, nhân quyền và quyền tự do cá nhân chủ nghĩa. Không chỉ kêu gọi xuống đường biểu tình, họ còn đề xuất điều tra và có thể truy tố các tổ chức an ninh, tình báo Mỹ. Ngay cả Liên minh châu Âu, đồng minh thân cận của Mỹ trong cuộc chiến chống khủng bố, cũng phản đối và tiến hành họp khẩn trước nguy cơ công dân châu Âu bị xâm phạm đời tư.
Đứng trước sức nóng của dư luận, một lần nữa chính phủ Mỹ lại phải dùng “cái ô” chống khủng bố để bưng bít cho việc làm của mình. Tổng thống Barack Obama nói rằng việc nghe lén là cấp thiết nhằm đảo bảo an ninh cho chính người dân Mỹ.
Sự mâu thuẫn giữa “mục đích cao cả” và “phương tiện xấu xa” luôn là vấn đề tranh luận muôn đời. Tuy nhiên, trong phần lớn các trường hợp dư luận đều không tán thành với chủ trương đạt mục đích bằng mọi cách. Lịch sử đã nhiều lần chứng minh các biện pháp “không đàng hoàng” của chính phủ Mỹ là sai trái. tiêu biểu là vụ NSA lên kế hoạch đặt máy nghe trộm 6 nước tại liên hiệp quốc nhằm kiêng kị sự chuẩn bị cho quân đồng minh tiến công vào Irắc năm 2003; Vụ Watergate năm 1972 khi chính quyền của Tổng thống Richard Nixon đặt thiết bị nghe lén ở hội sở của đảng Dân chủ; Hay vụ “Hồ sơ Lầu Năm Góc”, trong đó Daniel Ellsberg - một viên chức phân tách cấp cao của Bộ Quốc phòng Mỹ - ban bố bản tài liệu tối mật về sự liên quan chính trị và quân sự thầm của Mỹ vào cuộc chiến tranh tại Việt Nam từ năm 1945 đến 1967, qua đó vạch rõ “hành vi trái với hiến pháp của nhiều vị tổng thống Mỹ kế tiếp, vi phạm lời tuyên thệ của chính họ”.
Trở lại với Snowden, hiện vẫn chưa rõ số mệnh của cựu viên chức CIA 29 tuổi này ra sao, do anh vẫn đang trên đường trốn chạy sau khi tiết lậu vụ nghe lén nói trên. thời kì sẽ đáp ai đúng ai sai. Nhưng chí ít sự kiêu dũng của Snowden đã khiến anh tức thì được nhà sáng lập trang Wikileaks gọi là “người hùng”.
Nhìn dưới giác độ khác, việc chính phủ Mỹ hợp pháp hóa chương trình theo dõi ngầm Prism kiên cố sẽ khuyến khích các nước khác làm điều hao hao. Khi đó, quyền riêng tây cá nhân chủ nghĩa - một trong những quyền căn bản của con người - sẽ không còn được coi trọng nữa.
Thành Vinh
